In 1918 voerde de Legergroep Vlaanderen onder het bevel van koning Albert I een bevrijdingsoffensief uit om het grondgebied te heroveren dat Duitse troepen sinds 1914 bezet hadden.
Op 18 oktober had de 5de Legerafdeling Brugge bereikt en de 7de Infanteriedivisie Oostkamp heroverd. De Cavaleriedivisie kreeg als opdracht om Eeklo aan te vallen. Omdat de bruggen in Ruddervoorde vernield waren, konden ze dit echter niet uitvoeren. De cavaleristen kregen de opdracht om posities in te nemen achter de 1ste Infanteriedivisie, ten westen van Ruddervoorde.
In de nacht van 18 op 19 oktober 1918 begonnen de Duitse troepen zich terug te trekken. De cavaleriedivisie kreeg als opdracht de vijandelijke terugtocht in twee colonnes te volgen richting Eeklo. Daarbij kwam de noordelijke colonne met de 1ste Brigade op kop – ook de Gidsenbrigade genoemd – bij Burkel onder vuur te liggen van de Duitse achterhoede.
Op 19 oktober 1918 rond vijf uur ‘s avonds kregen het 3de en het 4de eskadron van het 1ste Regiment Gidsen, voorafgegaan door twee autos-mitrailleuses, het bevel om de Duitse stellingen op het Vossenhol en op Burkel stormenderhand in te nemen.
Na een voorbereidingsvuur van de artillerie voerde de cavalerie op bevel van majoor Victor van Strydonck een hevige charge met getrokken sabel uit op de Duitse linie. Een tiental cavaleristen sneuvelde, waaronder kapiteincommandant graaf Francis de Meeûs, adjudant Guy van der Cruycen en de chauffeur van een van de autos-mitrailleuses. Nadat de twee autos-mitrailleuses waren uitgeschakeld en gesneuvelde paarden de weg blokkeerden, kon de charge te paard niet verdergaan. Daarop zetten ze de aanval op twee Duitse mitrailleurslinies te voet voort.
Bij het vallen van de nacht stelden ze vast dat de vijand zich had teruggetrokken onder druk van de aanval. Zo werd de Duitse weerstand doorbroken en kon het 2de Regiment Gidsen op 20 oktober Maldegem bevrijden.
De charge van Burkel, de laatste van de Belgische cavalerie, wordt overal in het land gevierd en de vermelding ‘Burkel’ wordt toegevoegd op de standaard van het 1ste Regiment Gidsen. Met de bevrijding van de stad Maldegem op 20 oktober kreeg het 2de Regiment Gidsen de vermelding ‘Maldegem’ op zijn standaard toegevoegd.
Op 18 oktober 1931 werd het gedenkteken ingehuldigd, opgericht door de oudste zoon van kapitein-commandant de Meeûs. Dat gebeurde onder massale belangstelling en in aanwezigheid van talrijke hoge Belgische officieren, de Maldegemse oud-strijdersbond en vele andere verenigingen. Tot vandaag vindt hier elk jaar in oktober een herdenkingsplechtigheid plaats in aanwezigheid van de burgemeester en leden van het schepencollege van Maldegem, de verbroedering van het 1ste Regiment Gidsen en de basisschool Vossenhol.
Praktische info
Waar: Maldegem
Wanneer: 19 oktober 2018